Water drinken en jicht

Te weinig water drinken als risicofactor voor jicht: een onderbelicht aspect

Jicht is een pijnlijke vorm van artritis die ontstaat door de ophoping van urinezuurkristallen in de gewrichten. Hoewel overmatige purine-inname, genetica, en alcoholgebruik vaak worden genoemd als risicofactoren, wordt het belang van voldoende hydratatie nog vaak onderschat. In dit artikel belichten we waarom een lage vochtinname kan bijdragen aan het ontstaan of verergeren van jicht.

Wat is jicht?

Jicht ontstaat wanneer het urinezuurgehalte in het bloed (hyperurikemie) te hoog wordt. Urinezuur is een afbraakproduct van purines, stoffen die van nature voorkomen in voeding en cellen. Bij een verzadigde urinezuurconcentratie kunnen er kristallen ontstaan die zich afzetten in gewrichten, met als gevolg een plotselinge, hevige ontstekingsreactie.

De rol van vochtinname

Een belangrijke manier waarop het lichaam zich ontdoet van overtollig urinezuur is via de nieren – met de urine. Wanneer iemand onvoldoende water drinkt, daalt het urinevolume en stijgt de concentratie van urinezuur in het bloed én in de urine. Dit verhoogt de kans op kristalvorming aanzienlijk.

Onderbouwing:

1. Urinezuurconcentratie en verdunning
   Uit studies blijkt dat bij een lage urineproductie de kans op neerslaan van urinezuurkristallen toeneemt. Adequate hydratatie zorgt voor verdunning van urinezuur, waardoor kristalvorming minder waarschijnlijk is (Choi et al., 2005).

2. Nierfunctie en urinezuurafvoer
   Chronische milde dehydratie kan leiden tot een verminderde nier doorbloeding en filtratie. Dit belemmert de efficiënte uitscheiding van urinezuur, wat op termijn leidt tot hyperurikemie.

3. Klinische observaties
   In klinische settings wordt jicht vaker gezien bij mensen met een lage vochtinname, zeker in combinatie met andere risicofactoren zoals hoge eiwitconsumptie of diureticagebruik. Ook worden jichtaanvallen vaker gerapporteerd bij warm weer of na periodes van vasten – beide situaties waarin uitdroging sneller optreedt.

Praktische aanbevelingen

Voor mensen die gevoelig zijn voor jicht, wordt vaak aangeraden om minstens 2 tot 3 liter water per dag te drinken, afhankelijk van lichaamsgrootte, inspanning en klimaat. Dit helpt niet alleen om urinezuur af te voeren, maar ondersteunt ook de algehele nier gezondheid.

Conclusie

Hoewel jicht multifactorieel is, speelt hydratatie een sleutelrol in het voorkomen van urinezuurkristalvorming. Te weinig water drinken verhoogt het risico op hyperurikemie en kan jichtuitbraken uitlokken of verergeren. Het belang van voldoende vochtinname zou daarom nadrukkelijker benoemd moeten worden in zowel preventieve als therapeutische adviezen bij jicht.

Bronnen:

• Choi HK, Atkinson K, Karlson EW, Willett W, Curhan G. “Purine-rich foods, dairy and protein intake, and the risk of gout in men.” New England Journal of Medicine. 2004;350(11):1093–1103.

• Richette P, Bardin T. “Gout.” Lancet. 2010;375(9711):318–328.

• Dalbeth N, Merriman TR, Stamp LK. “Gout.” Lancet. 2016;388(10055):2039–2052.